วันเสาร์ที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554

ประวัติความเป็นมา...จังหวัดตาก

ตากเป็นหนึ่งในหัวเมืองที่มีอายุเกินกว่าสองพันปี และเคยเป็นชุมชนโบราณที่มีการเพาะปลูและล่าสัตว์ มีการปั้นเครื่องปั้นดินเผาและหล่อโลหะประเภทสำริด เนื่องจากมีการค้าพบซากโบราณวัตถุหลายชิ้นซึ่งเป็นเครื่องใช้ในยุคโลหะตอนปลายก่อนประวัติศาสตร์ คือ ประมาณ 2,500-1,500 ปีมาแล้ว

ชุมชนตากในอดีตคาดว่าเดิมเป็นเมืองที่ชาวมอญสร้างขึ้น และเป็นราชธานีของแคว้านแถบตอนเหนือที่มีกษัตริย์ปกครองติดต่อกันมาหลายพระองค์ ในรัชสมัยของพระเจ้าสักดำ ราวปี พ.ศ. 560 เมืองตากเป็นเมืองที่ยิ่งใหญ่ มีอาณาเขตแผ่ไปไกลจนจรดทะเลอันดามันมีการติดต่อค้าขายกับเมืองอินเดียด้วย ต่อมาในช่วงพุทธศตวรรษที่ 10 พระยากาฬวรรณดิสอพยพโยกย้ายผู้คนไปสร้างราชธานีใหม่ขึ้นที่เมืองละโว้ ทางตอนใต้เมืองตาก ทิ้งให้ตากกลายเป็นเมืองร้างอยู่หลายร้อยปี

จนราวปี พ.ศ. 1310-1311 พระนางจามเทวีวงศ์ พระราชธิดาในกษัตริย์เมืองละโว้เสด็จทางชลมารคตามลุ่มน้ำปิงผ่านเมืองตากเพื่อไปปกครองแคว้นหริภุญไชยหรือลำพูนในปัจจุบัน พระนางทรงพบร่องรอยกำแพงเก่าตามริมฝั่งแม่น้ำ จึงโปรดให้สร้างเมืองแห่งนี้ขึ้นเป็นเมืองใหม่ เรียกกันว่า "บ้านตาก" เพราะมีเรื่องเล่าว่าเป็นสถานที่ที่พี่เลี้ยงของพระนางตากผ้าและสิ่งของที่เปียกชุ่มขณะเดินทางมาตามลำน้ำ


ภายหลังจากพ่อขุนรามคำแหงชนช้างชนะขุนสามชนเจ้าเมืองฉอด ในปี พ.ศ. 1781 แล้ว พระองค์ได้ยกทัพผ่านต่อลงมาทางแหลมมลายู ปราบเมืองใหญ่น้อยที่เคยเป็นอาณาจักรทวารวดีและศรีวิชัยรวมเข้าเป็นอาณาจักรสุโขทัย เป็นผลให้มีการเปิดเส้นทางพาณิชย์ทางบกไปยังเมืองเมาะตะมะของมอญซึ่งเป็นเมืองท่าฝ่านสินค้าต่อไปยังอินเดีย เปอร์เซีย และอาระเบีย โดยพ่อค้าไทยมักนำเครื่องสังคโลกจากสุโขทัยผ่านแม่สอดไปยังเมาะตะมะเพื่อส่งต่อไปยังประเทศต่างๆ ทางเรือ ขณะเดียวกันก็นำสินค้าจากเมืองมอญและประเทศทางตะวันตกกลับเข้ามา

ในสมัยอยุธยาบ้านตากเป็นเมืองหน้าด่านที่สำคัญสำหรับป้องกันกองทัพพม่าที่ยกทัพเข้ามาทางด่านแม่ละเมา มีแม่ทัพนายกองและไพร่พลจากกรุงศรีอยุธยามาประจำการ และยังเป็นที่ชุมนุมไพร่พลทหารกล้าสำหรับการเดินทัพครั้งสำคัญเพื่อเข้าตีเมืองเชียงใหม่อีกหลายครั้ง

ในสมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราชช่วงที่กรุงศรีอยุธยาเป็นประเทศราชขึ้นกับพม่าสมัยพระเจ้าหงสาวดีได้ย้ายเมืองจากบ้านตากลงมาทางใต้ประมาณ 25 กม. เรียกว่า "เมืองตากระแหง" ตั้งอยู่ริมแม่น้ำปิงฝั่งตะวันตก ด้วยเหตุที่การคมนาคมติดต่อกับเมืองมอญจากที่บ้านระแหงนี้ใกล้กว่าที่เก่า

ก่อนเสียกรุงครั้งที่ 2 เมืองตากระแหงถูกพม่าตีแตก ผู้คนหนีไป บ้านเมืองร้างจนถึงสมัยต้นรัตนโกสินทร์ พระเจ้ากาวิละได้รวบรวมชาวเมืองตากเดิมที่บ้านตากและเมืองตากระแหงมาตั้งเมืองใหม่ โดยย้ายเมืองมาอยู่ฝั่งตะวันออกของริมแม่น้ำปิงเพื่อให้ลำน้ำเป็นปราการธรรมชาติที่ช่วยกั้นทัพพม่า เมื่อพม่าเป็นเมืองขึ้นของอังกฤษบ้านเมืองสงบปลอดศึกสงคราม ตากเริ่มมีการค้าขายกับพม่าและเมืองทางภาคเหนือโดยอาศัยลำน้ำปิงเป็นเส้นทางคมนาคมสำคัญ ชุมชนจึงขยายใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ ในที่สุดตากก็กลายเป็นศูนย์กลางการค้าทางเรือระหว่างเชียงใหม่ นครสวรรค์ และกรุงเทพฯ

********************


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น